سهم خاوران از صادرات قالی دست باف؛ تقریباً هیچ!

بازی  گل و مرغ ها ، افسون ترنج ها و حاشیه های بی ملال، گره هایی که بر تارها سوار می شد و گره گشای زندگی مردمانی بود که کاهلی را هرگز بر خویش نمی پسندیدند و زن و مرد با هم برای ساختن زندگی پررونق تر تلاش می کردند. لاکی و سرمه ای ، بنفش و طلایی، سفید و گل گز و نارنجی ، چه بهارهای بی زوالی بود بر دامن دارهایی که همیشه به بار بود.

قصه، قصه قالی های فارس یا همان قشقایی است که روزگاری دار آن در خانه اکثر خاورانی ها بر پا بود. دخترکان برای آموختنش جور استادان قالی باف می کشیدند و وقتی استاد می شدند چه قرب و منزلتی داشت هنرشان.

اما فراموش شد. شور مدرک گرایی و تمایل به شهریت زنان خاورانی را به همان غفلت گاهی برد که در دهه های اخیر در بیشتر مناطق روستایی کشور اتفاق افتاده است.  هنر خوار شد و زنان و دختران دیگر  در شان خود ندیدند که هنر مادران خود را بیاموزند و  ادامه دهند.

در معرفی هنر فراموش شده زنان خاورانی همین بس که  فرش قشقائی و گبه فارس در سال  2017 در سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) ثبت شده است و اکنون میراثی جهانی است که به دلیل تنوع ،  ذهنی بافی و رنگ های طبیعی  طرفداران بی شماری در دنیا دارد. چنان که ۸۰ درصد قالی های فارس به کشورهای  دیگر از جمله چین، پاکستان، گرجستان،  آذربایجان، آلمان، استرالیا، انگلستان، اندونزی، ایتالیا، ترکیه و یونان صادر می‌شود.

طبق اعلام منابع رسمی سالانه حدود ۱۷۰ هزار بافنده در استان فارس افزون بر ۱۸۰ هزار  مترمربع قالی دستباف تولید می‌‎کنند که در سال گذشته ۲۰ درصد از سهم کل صادرات فرش کشور را به خود اختصاص داده اند که خاوران سهم چندانی از این آمار ندارد.

 در سالهای اخیر دربسیاری مناطق روستایی کشور با درک اهمیت صنایع دستی در اشتغالزایی و کارآفرینی  به احیا هنرهای فراموش شده مناطق خویش پرداخته و علاوه بر ثروت آفرینی به شهرت جهانی رسیده اند؛  مثل خراشادی ها  در خراسان جنوبی که با احیا هنر«تو بافی» اکنون در روستای خشکسالی زده شان غم نان ندارند ! بیکاری از روستایشان رخت بر بسته و مهاجرت معکوس  شده است . با افتخار باید گفت که اکنون بازارهای اروپا برای هنر آنها سر و دست می شکند.

در این میان شایسته نیست جوانان با اراده و خلاق خاورانی دست روی دست گذاشته و بگذارند صنایع دستی غبار گرفته شهرشان از جمله هنر قالی بافی فراموش شود. فعال کردن تعاونی قالی بافان و آموزش بانوان علاقمند و خلاق از اولین گام هایی است که می طلبد با مدیریت و حمایت مدیران شهری و سمن ها صورت گیرد. مدیران و سرمایه گذاران خاورانی پای کار بیایند ومسیر ارتقا کیفیت ، تولید و بازاریابی آن را  هموار سازند و این میسر نمی شود جز با عزم راسخ ، همت والا و یکدلی و انسجام  همه همشهری ها .

 به امید آنکه روزی برند قالی خاوران زینت نمایشگاههای صنایع دستی و یکه تاز بازار های  داخلی و خارجی باشد.